FED Başkanı Ben Bernanke'nin açıklamalarıyla morali bozuk şekilde güne başlayan piyasalar, ABD'li sigorta devi AIG'in zararı, İngiliz Peloton'un bir fonunu kapatma kararı ile kötü bir gün yaşadı.ABD'li Ambac'ı kurtarma operasyonunda sorunlar çıktığı haberinin de gelmesiyle Avrupa borsaları düştü. İMKB'deki düşüş yüzde 2.28 olurken, Euro 6 aydan sonra 1.80 YTL'yi aştı.
ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke'nin "küçük bankalar batabilir" açıklaması, Ambac'ın kurtarma operasyonuna yönelik olumsuzluk ve Londra merkezli Peloton Partners'ın bir hedge fonunu kapatma haberleri piyasaları allak bullak etti. ABD borsasında vadeli işlemlerde yön aşağı çevrildi. Avrupa borsaları ise yüzde 2'ye dayanan kayıp gerçekleştirdi. Yurtdışının gölgesinde işlem yapan İstanbul Menkul Kıymetler Borsası da (İMKB) kayıp gün içinde yüzde 2'yi aştı.
Şubat ayı enflasyon rakamları beklentilerin çok üzerinde çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) açıkladığı rakamlara göre, tüketici fiyatları (TÜFE) yüzde 1.29, üretici fiyatları (ÜFE) ise yüzde 2.56 oranında arttı. Piyasa beklentileri ise yüzde 0.50 seviyesindeydi.
Şubat ayı itibariyle yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 9,10, ÜFE'de yüzde 8,15 oldu. İki aylık dönemde de TÜFE yüzde 2.11, ÜFE yüzde 3.0 olarak kaydedildi.
EN YÜKSEK ARTIŞ GIDA VE İÇECEKTE
Ana harcama grupları itibariyle bir ay önceye göre en yüksek aylık fiyat artışı yüzde 5,05'le gıda ve alkolsüz içecekler grubunda gerçekleşti. Şubat ayında endekste yer alan gruplardan, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 1,73, lokanta ve otellerde yüzde 0,90, ev eşyasında yüzde 0,86, ulaştırmada yüzde 0,54 fiyat artışı yaşandı.
Aylık fiyat artış oranı konutta yüzde 0,39, haberleşmede yüzde 0,12, sağlıkta yüzde 0,07, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 0,02 oldu. Buna karşılık fiyatlar eğitimde yüzde -0,03, giyim ve ayakkabı grubunda yüzde -6,93 düşüş gösterdi. Eğlence ve kültür grubunda ise değişim gözlenmedi.
Ankara Doğal Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş.'ye ait, toplam 141 MW kurulu gücünde dokuz santralin özelleştirme ihalesini, 510 milyon dolar ile Zorlu Enerji kazandı.
Özelleştirme İdaresi Başkan Yardımcısı Ahmet Aksu'nun komisyon başkanlığında, Ankara Hilton Oteli'nde gerçekleştirilen ihalede; Ankara Doğal Elektrik'e ait Tercan, Kuzgun, Mercan, İkizdere, Çıldır, Beyköy ve Ataköy Hidroelektrik Santralleri ile Denizli Jeotermal Santralinin 30 yıl süreyle “işletme hakkı verilmesi” yöntemi ile Engil Gaz Türbünleri Santralinin ise “satış” yöntemi ile özelleştirmesi için nihai pazarlık görüşmesi yapıldı.
Uluslararası piyasalarda petrol fiyatları rekora doymuyor.
Dolar düştükçe yatırımcıların petrole yönelmesi, fiyatları yeni bir zirvye taşıdı. Petrolün varil fiyatı bugün tarihinde ilk kez 106 dolara dayandı.
Fiyatlardaki hareketi değerlendiren uzmanlar, yükselişin arkasındaki esas nedenin dolardaki düşüş olduğuna dikkat çekiyor. Doların düşmesiyle kendilerine yeni yatırım alanı arayan fonlar özellikle petrol ve altın gibi emtiaları tercih ediyor. Fonların petrole olan yoğun ilgisi de fiyatları gün be gün yeni zirvelere taşıyor.
Dolardaki düşüşün yanında ABD petrol stoklarındaki azalma da fiyatlar üzerinde baskı oluşturuyor. Petrolde arz-talep dengesizliği yaşpanabileceğine inanan yatırımcılar petrolün ateşini yüksek tutuyor.
Uzmanlar, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nün (OPEC) üretimi artırmama kararı almasının da fiyatların 106 dolara kadar çıkmasında etkili olduğunu düşünüyor.
Türkiye ekonomisinin kronik problemi haline gelen işsizlik yerinde sayıyor.
İşsizlik oranı 2007 yılında yüzde 9.9 olarak gerçekleşti. Bu rakam 2006 yılında da yüzde 9.9 seviyesindeydi.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan rakamlara göre, 2007 yılında çalışma çağındaki nüfus bir önceki yıla göre 730 bin kişi artarak 49 milyon 215 bin kişiye ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) güncellenen verilerine göre, 2006 yılı için 576 milyar YTL olan gayrısafi milli hasıla yüzde 31,6 artışla 758 milyar YTL'ye ulaştı.
Türkiye'nin daha önce 576.3 milyar YTL olarak açıklanan cari fiyatlarla 2006 yılı Gayri Safi Yurtiçi Hasılası (GSYH) hesaplama yönteminde yapılan değişiklik sonrasında eski seriye göre yüzde 31.6 büyüyerek 758.3 milyar YTL'ye yükseldi. 2006 yılındaki kişi başına düşen milli gelir ise yeni hesapla yaklaşık 7 bin 500 dolar dolar dolayında gerçekleşti. Bu yılın ilk dokuz ayında ise milli gelir yeni seriye göre yüzde 5 büyüdü. Anılan dönemde Türkiye 489.3 milyar dolarlık milli gelir yarattı.
TÜİK Başkanı Ömer Demir, 1998 yılı ile 2007 yılı üçüncü dönemi kapsayan 1998 bazlı Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) güncelleme sonuçlarını düzenlediği toplantı ile açıkladı. Buna göre, 1987 bazlı hesaplamalarla 576.3 milyar YTL çıkan GSYH, 1998 bazlı hesaplama yöntemi ile 758.3 milyar YTL ile yüzde 31.6 daha yüksek çıktı. Dolar cinsinden GSYH 1987 bazlı seride 400 milyar 46 milyon dolar çıkarken, 1998 bazlı yeni seride 526 milyar 429 milyon dolar olarak hesaplandı. Eski seride cari fiyatlarla yüzde 18.3 olan GSYH büyüme oranı yeni seride yüzde 16.9'a düşerken, sabit fiyatlarla yüzde 6.1 olan büyüme oranı yüzde 6,9'a yükseldi.
Haftayı Bear Stearns ile ilgili yaşanan olumsuzluk dalgalanarak tamamlayan piyasalarda, AKP'nin kapatılması istemi ile açılan davaya ilk tepkiyi dövizden geldi.
Dolar ve Euro, dün serbest piyasada hızla yükselişe geçti. Yurtdışındaki olumsuz seyir ve içeride de siyasi istikrarsızlık yaşanacağı korkusuyla dolar alımına geçen yatırımcılar eşliğinde dolar serbest piyasada 1.2540 YTL'ye, bankaların internet sitelerinde ise 1.26 YTL'ye yükseldi. Yeni haftaya yurtdışındaki seyir nedeniyle zaten olumsuz başlayacağı konusunda hemfikir olan piyasa uzmanları doların 1.25-1.27 YTL arasında hareket edeceğini söyledi.
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Yönetim Kurulu Üyesi Ali Kibar, Merkez Bankası ile birlikte yaptıkları hanehalkı araştırmasından, alt gelir grupları tüketim finansmanını borçlanarak karşılarken, üst gelir grubunun tasarruflarının azaldığı sonucunun çıktığını bildirdi.
Kibar, “Düşük gelir gruplarında, özellikle son yıllarda, negatif tasarruf eğiliminin olması ve yüksek gelir gruplarında tasarruf eğiliminin düşmekte olması, Türkiye'nin cari işlemler açığının büyümesi anlamına gelmektedir” dedi.
Kibar, Merkez Bankası ve TÜSİAD'ın ortaklaşa düzenlediği “İşgücü, Gelir, Harcama ve Yoksulluk Açısından Türkiye'de Hanehalkı Semineri”nin açılışında yaptığı konuşmada, 2001 krizinin ardından ekonomide yaşanan gelişmelere işaret etti. 1987 yılı fiyatlarını baz alan rakamlara bakıldığında, 2001 yılında nominal olarak 2 bin 650 YTL civarında olan kişi başı milli gelirin 2006 yılında 7 bin 900 YTL'ye ulaştığını belirten Kibar, yeni milli gelir ve nüfus verileriyle ise bu rakamın 10 bin 500 YTL'yi aştığını ifade etti.
Buna göre, 2007 yılında Türkiye'nin büyüme hızı yavaşlarken, vatandaşın borçları hızla büyümeye devam etti. Borç haritasına, iller bazında bakıldığında 2007 yılında kişi başına en çok borçlu il 12 bin 96 YTL ile İstanbul oldu. ATO araştırmasının bazı sonuçları şöyle:
2007'de vatandaşların ve firmaların toplam borcu bir önceki yıla göre yüzde 28.7 artarak 321.9 milyar YTL'ye yükseldi.
2000'de 35 milyar YTL olan nakdi krediler toplamı, 2006'da 250.2 milyar YTL'ye, 2007'de ise 321.9 milyar YTL'ye çıktı.
BORÇLULUK ORANI ARTTI
2000'de yüzde 20.9 olan borçluluk oranı, hazla arttı. 2006'da illerin aldığı toplam nakdi kredilerin milli gelire oranı yüzde 33'e çıktı.
2007'nin kişi başına en çok borçlu ili 12 bin 96 YTL ile İstanbul oldu. Bu ili 9 bin 423 YTL ile Ankara, 5 bin 131 YTL ile Antalya izledi.
Kişi başına düşen borç itibariyle ilk 10 içinde yer alan diğer iller sırası ile İzmir, Muğla, Kocaeli, Bursa, Denizli, Adana ve Eskişehir.
İllerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında son sırada yer alan Muş'un borçlanmaya da gücü yetmedi. 2007'de Muş borcunu yüzde 34 artırmasına rağmen, kişi başına 263 YTL borç ile tüm iller içinde en az borcu olan il oldu.
Muş'u Hakkari ve Şırnak takip etti. Hakkari'de borç yüzde 26.6 artarak kişi başına 280 YTL'ye, Bitlis'te de yüzde 18.8 artarak kişi başına 436 YTL'ye yükseldi.
Bölgesel olarak en çok borç artışı yüzde 38.3'le Karadeniz'de oldu. Kişi başına borç 2 bin 15 YTL'ye ulaştı.
EESOB Başkanı Birsen, düzenlediği basın toplantısında, Maliye Bakanı Kemal Unakıtan ile görüştüklerini belirterek, Unakıtan ile karşılıklı fikir alışverişinde bulundukları ziyaretin son derece verimli geçtiğini kaydetti.
Esnafın sorunlarını içeren bir dosyayı Bakan Unakıtan'a verdiklerini ifade eden Birsen, şöyle konuştu:
“Sorunlarımızı Unakıtan'a uzun uzun anlatma fırsatı bulduk. Toplantıdan elde ettiğimiz sonuçlar yüz binlerce esnafın derdine çare olacak. Dosyaları titizlikle inceleyen Bakan Unakıtan EESOB'un ortaya koyduğu sorunları haklı ve isabetli buldu. Sorunları çözmek isteyen Bakan Unakıtan telefonlara sarıldı. Makamına çağırdığı müsteşar ve genel müdürleriyle mini bir ekonomi zirvesi oluşturarak 2 yeni yasa önerisinin alt yapısını hazırladı. Buna göre tamirci esnafından alınan KDV yüzde 18'den yüzde 8'e indirilecek. Sadece el emeği ile çalışan ayakkabı, saat, her türlü oto tamiri, elektrik, elektronik ve ev eşyaları tamiriyle geçimlerini kazanan küçük esnaf ve sanatkarlar ile saç, sakal tıraşı yapan erkek berberleri bundan böyle yüzde 18 yerine yüzde 8 KDV ödeyecek.
